Duvanov trips Thrips tabaci kao polifagna i kosmopolitski raširena vrsta predstavlja jednu od najznačajniju štetočinu u usevu duvana.Ova štetočina ima 3-5 generacija godišnje,prezimljava u stadijumu imaga na biljnim ostacima,korovima,...Imago se javlja u rano proleće pri prosečnoj temperaturi od 10-12 C ˚ prvo na korovskoj flori odakle migrira na povrtarske useve i rasad duvana.Primarne štete pričinjava ishranom larvi i imaga biljnim sokovima,koja dovodi do mehaničkog oštećenja listova i smanjenja prinosa i kvaliteta duvana.Sekundarno i značajnije predstavlja jednog od najčešćih vektora virusa poput Virusa bronzavosti paradajza Tomato spotted wilt virus (TSWV) i Tobacco streak virusa(TSV).
Virus se u telo potencijalnih vektora unosi u stadijumu larve,koja na zaraženoj biljci treba da se hrani najmanje 10 minuta,inkubacioni period traje 10 dana,a najveća infektivnost je u prvih dvadesetak dana po unošenju virusa. Dalje širenje virusa vrši imago koji tu sposobnost može zadržati do kraja života.
simptomi mozaika
duvanov trips
Thrips tabaci na listu duvana
Povećanju brojnosti ove štetočine doprinosi:gajenje duvana u monokulturi, zakorovljenost samih useva i površina u njihovoj blizini,kao i gajenje povrtarskih kultura u blizini parcela duvana.
Agrotehničke mere u cilju redukcije brojnosti ove štetočine su:plodored,ranije rasađivanje duvana,prostorna izolacija u odnosu na prošlogodišnje parcele na kojima je uzgajan duvan kao i parcele na kojima se gaji povrće,navodnjavanje,uništavanje korova kao i biljnih ostataka nakon završne berbe duvana,duboki oranje,...
Specifičnost biologije ove štetočine kao i same proizvodnje useva duvana zahteva njen konstantan monitoring već pri samoj proizvodnji rasada,kao i u uslovima otvorenog polja,a u cilju utvrđivanja pravo vremenog momenta primene insekticida i redukcije broja tretmana.Primena insekticida trebalo bi da bude pozicionirana prvenstveno na proizvodnju rasada usled malog broja adekvatnih registrovanih preparata i njihovog ograničenog delovanja po pitanju kontrole prenosa virusa u uslovima otvorenog polja.
Pregledom parcela duvana na teritoriji Čoke registruje se visoka brojnost tripsa. Usled još uvek rane faze u razvoju useva, kao i suvog i toplog vremena koje pogoduje prenamnoženju i masovnijem širenju tripsa potrebno je sprovesti mere zaštite vidi preporuku.