21.8.2023
Na području delovanja RC Kraljevo usevi kukuruza se nalaze u različitim fazama razvoja ploda.
Vizuelnim pregledom useva kukuruza, na pojedinim parcelama, registrovano je prisustvo simptoma koji upućuju na bolest Crvenilo kukuruza.
velika slika
Prouzrokovač crvenila kukuruza je Stolbur fitoplazma. Prvi simptomi ovog oboljenja se javljaju krajem jula meseca i vrlo ih je lako uočiti na parceli. Najpre se javlja crvenilo glavnog nerva lista iznad klipa. Vremenom se crvenilo širi na ceo list, zatim na lisni rukavac, komušinu, stablo, a na kraju i na celu biljku koja se ubrzo zatim i suši. Klipovi obolelih biljaka često su deformisani a zrna su sitna i štura.
Prenosilac Stolbur fitoplazme je cikada Reptalus panzeri. Ova cikada ima jednu generaciju godišnje. Prezimljava u stadijumu larve na korenu pšenice. Tokom juna se pojavljuje imago koji prelazi na biljke kukuruza gde se hrani floemskim sokovima. Tokom avgusta ženka ove cikade polaže jaja na koren kukuruza gde se larve nakon piljenja hrane.
Ukoliko se, na istoj parceli, nakon kukuruza poseje pšenica, larve neometano nastavljaju svoj razvoj.
Najznačajnija mera u borbi protiv ove štetočine je primena plodoreda, tj. izbegavanje setve pšenice nakon kukuruza.
Na ovaj način se uspešno prekida ciklus razvoja ove cikade a samim tim i smanjuje brojnost populacije za narednu godinu, kao i rizik od pojave crvenila kukuruza. 7.6.2023
Na području delovanja RC Kraljevo usevi kukuruza se nalaze u različitim fazama razvoja listova.
Vizuelnim pregledom useva kukuruza registrovano je prisustvo odraslih jedinki buvača (Phyllotreta spp.) na do 6% biljaka.
velika slika
Buvači mogu naneti značajne štete u početnim fazama razvoja kukuruza. Odrasle jedinke prave štete izgrizajući listove i praveći na njima oštećenja u vidu rupica. Tkivo oko tih oštećenja u početku požuti a kasnije i nekrotira. Usled jačeg napada može doći i do sušenja biljaka.
Takođe, vizuelnim pregledom useva kukuruza registrovano je i prisustvo krilatih jedinki lisnih vaši (Aphididae) na do 5% biljaka.
velika slika
Lisne vaši nanose direktne i indirektne štete. Direktne štete nastaju usled ishrane lisnih vaši (isisavanjem sokova), usled čega može doći do različitih deformacija biljnog tkiva, zaostajanja biljaka u porastu, kao i smanjenja prinosa. Indirektne štete se ogledaju u tome što veliki broj lisnih vaši predstavlja vektore mnogobrojnih biljnih virusa od kojih je najznačajniji virus mozaične kržljavosti kukuruza (Maize dwarf mosaic virus-MDMV).
Trenutna brojnost navedenih štetočina ne predstavlja opasnost za useve kukuruza.
RC Kraljevo nastavlja sa praćenjem štetočina u usevima kukuruza. 20.10.2022
Na području delovanja RC Kraljevo izvršen je zdravstveni pregled merkantilnog kukuruza pred berbu.
Vizuelnim pregledom obuhvaćeni su hibridi iz ranih i kasnih grupa zrenja. Iz svake grupe pregledano je po 10 parcela na 16 lokaliteta (Bukovica, Vrdila, Roćevići, Konarevo, Samaila, Drakčići, Lađevci, Tavnik, Oplanići, Sirča, Vitanovac, Milakovac, Ruđinci, Vrba, Dragosinjci i Metikoš).
Na svakoj parceli je pregledano po 100 klipova u cilju utvrđivanja oštećenja od insekata (kukuruzni plamenac - Ostrinia nubilalis i pamukova sovica - Helicoverpa armigera), kao i prisustvo gljiva iz roda Fusarium, Aspergillus, Penicillium i Cladosporium.
velika slika
Rezultati vizuelnih pregleda zdravstvenog stanja merkantilnog kukuruza pred berbu su sledeći:
· prisustvo oštećenja od insekata (kukuruzni plamenac – Ostrinia nubilalis i pamukova sovica – Helicoverpa armigera) registrovano je na 11-35% klipova,
· prisustvo simptoma gljiva iz roda Fusarium registrovano je na 5-21% klipova,
· prisustvo simptoma gljiva iz roda Aspergilus registrovano je na 0-2% klipova,
· prisutvo gljiva iz roda Penicillium registrovano je na 0-8% klipova,
· prisustvo gljiva iz roda Cladosporium registrovano je na 0-10% klipova,
· prisustvo simptoma kombinovanih oštećenja registrovano je na 3-14% klipova.
15.7.2022
Na području delovanja RC Kraljevo usevi kukuruza se nalaze u različitim fazama početka cvetanja i cvetanja, od faze početak pojave metlice, metlica se uočava na vrhu stabla do faze gornji i donji delovi metlice u cvetanju, svila potpuno razvijena (BBCH 51-65).
Vizuelnim pregledom useva kukuruza registrovano je prisustvo cikade Reptalus panzeri.
Cikada Reptalus panzeri je vektor Stolbur fitoplazme, prouzrokovača bolesti crvenila kukuruza čiji se simptomi ispoljavaju na svim biljnim delovima, a posebno je izraženo crvenilo duž lisnog nerva.
velika slika
Ova cikada ima jednu generaciju godišnje. Prezimljava u stadijumu larve na korenu pšenice.
Tokom juna meseca pojavljuju se odrasle jedinke koje prelaze na biljke kukuruza gde se hrane floemskim sokovima. Tokom avgusta meseca ženke ove cikade polažu jaja na koren kukuruza, gde se larve nakon piljenja hrane.
Ukoliko se, na istom mestu, nakon kukuruza poseje pšenica, larve neometano nastavljaju svoj razvoj.
Primena insekticida u borbi protiv ove štetočine se ne preporučuje.
Najznačajnija mera u borbi protiv ove cikade je poštovanje plodoreda, tj. izbegavanje setve pšenice nakon kukuruza.
Na ovaj način se prekida ciklus razvoja ove cikade, a samim tim i smanjuje populacija za narednu godinu, kao i rizik od pojave crvenila kukuruza.
24.5.2022
Na području delovanja RC Kraljevo usevi kukuruza se nalaze od faze dva lista razvijeno do faze šest listova razvijeno (BBCH 12-16).
Vizuelnim pregledom useva kukuruza registrovano je prisustvo krilatih i beskrilnih formi lisnih vaši (Aphididae) na 4 % biljaka.
 
velika slika velika slika
Lisne vaši imaju veliki broj generacija godišnje. Nanose direktne i indirektne štete.
Direktne štete nastaju ishranom lisnih vaši (isisavanjem sokova), što dovodi do različitih deformacija biljnog tkiva, zaostajanja u porastu biljaka, kao i smanjenja prinosa.
Indirektne štete se ogledaju u tome što veliki broj lisnih vaši predstavlja vektore mnogobrojnih biljnih virusa od kojih je najznačajniji virus mozaične kržljavosti kukuruza (Maize dwarf mosaic virus-MDMV).
Takođe, vizuelnim pregledom useva kukuruza registrovano jee i prisustvo odraslih jedinki buvača (Phyllotreta spp.) na 7% biljaka.
velika slika
Suvo i toplo vreme pogoduje većoj aktivnosti ove štetočine.
Odrasle jedinke prave štete izgrizajući listove i praveći na njima oštećenja u vidu rupica. Oko tih oštećenja tkivo u početku požuti a kasnije nekrotira. Usled jakog napada može doći i do sušenja biljaka.
Buvači nanose značajnije štete u početnim fazama razvoja kukuruza.
Trenutna brojnost navedenih štetočina ne predstavlja opasnost za useve kukuruza.
RC Kraljevo nastavlja sa praćenjem štetočina u usevima kukuruza.
19.7.2021
Na području delovanja RC Kraljevo usevi kukuruza se nalaze u različitim fazama početka cvetanja (BBCH 51-55).
Vizuelnim pregledom useva kukuruza registrovano je prisustvo odraslih jedinki kukuruzne zlatice (Diabrotica virgifera v. virgifera).
 
imago D.virgifera oštećenja od ishrane
Kukuruzna zlatica prezimljava u stadijumu jajeta. Ženka polaže oko 400 jaja u zemljište, oko korena kukuruza. Nakon piljenja, larve kreću u potragu za korenom kukuruza, u čemu im pogoduju zemljišta dobrih fizičkih i hemijskim osobina. Mlađe larve se najpre hrane korenovim dlačicama i spoljnim tkivima korena. Kako larve odrastaju njihove potrebe za hranom se uvećavaju, pa tako dolazi do izgrizanja glavnog i bičnih korenova i ubušivanja larvi u njih. Najštetnije su starije larve. Njihova ishrana utiče na slabije usvajanje vode i hranljivih materija kukuruza. Oštećene biljke postaju slabo učvršćene za zemljište, pa lako poležu usled jačih kiša ili vetra. Takve biljke imaju karakterističnu savijenu stabljiku, koja podseća na guščiji vrat.
Odrasle jedinke su polifagne. Osim kukuruza hrane se i biljkama iz familije Poacea, Fabaceae i Cucurbitacea. Imago se najpre hrani na listu, zatim se hrani polenom, svilom i vrhom klipa. Po nestanku polena, sveže svile i nastupa mlečno-voštane zrelosti zrna, ove štetočine napuštaju takve parcele i odleću na parcele kasnije posejanog kukuruza ili na druge biljke hraniteljke u cvetanju (lucerka, razne tikve, cveće, korovi i sl.).
Suzbijanje:
- Najvažnija mera borbe protiv ove štetočine je primena plodoreda,
- Izbor hibrida,
- Ranija setva kukuruza,
- Tretiranje semena insekticidima,
- Đubrenje,
- Uništavanje samoniklih biljaka kukuruza i korovskih vrsta koje mogu biti biljke hraniteljke ovoj štetočini. 3.6.2021
Na području delovanja RC Kraljevo usevi kukuruza se nalaze u fazi od razvijena dva lista do faze razvijeno sedam listova, BBCH 12-17.
velika slika
Vizuelnim pregledom useva kukuruza registrovano je prisustvo krilatih i beskrilnih formi lisnih vaši (Aphididae) na do 5% biljaka.
 
velika slika velika slika
Lisne vaši imaju veliki broj generacija godišnje. Nanose direktne i indirektne štete.
Direktne štete nastaju usled njihove ishrane. Isisavanjem sokova dolazi do različitih deformacija biljnog tkiva, što može dovesti do zaostajanja u porastu, kao i smanjenja prinosa.
Indirektne štete se ogledaju u tome što određeni broj lisnih vaši predstavlja vektore mnogobrojnih biljnih virusa od kojih je najznačajniji virus mozaične kržljavosti kukuruza (Maize dwarf mosaic virus—DMV).
Takođe, vizuelim pregledom useva kukuruza registrovano je i prisustvo cikade Macrosteles laevis.
velika slika
Ova polifagna vrsta prvenstveno napada strna žita i kukuruz, a oštećuje i mnoge druge kulture.
Cikade na kukuruzu isisavaju sokove, pa se na biljkama često uočavaju male zvezdaste pege. Štete nastaju usled umanjivanja asimilacione površine i narušavanja transpiracije. Jače napadnuto lišće vene i suši se, počev od vrhova. Kukuruz zaostaje u porastu, pri čemu naročito stradaju mlađe biljke.
Indirektne štete se ogledaju u prenošenju biljnih virusa.
Mnoge vrste cikada, zajedno sa lisnim vašima, čine osnovne vektore prouzrokovača virusnih oboljenje kukuruza.
Trenutna brojnost navedenih štetočina ne predstavlja opasnost za useve kukuruza.
RC Kraljevo nastavlja sa praćenjem štetočina kukuruza. 23.10.2020
Na području delovanja RC Kraljevo izvršen je zdravstveni pregled merkantilnog kukuruza pred berbu.
Vizuelnim pregledom obuhvaćeni su hibridi ranih i kasnih grupa zrenja. Iz svake grupe pregledano je po 10 parcela na sledećim lokalitetima: Samaila, Roćevići, Vrdila, Drakčići, Lađevci, Obrva, Miločaj, Adrani, Oplanići, Vitanovac, Milavčići, Milakovac, Dragosinjci i Ratina.
Na svakoj parceli je pregledano po 100 klipova u cilju utvrđivanja oštećenja od insekata (kukuruzni plamenac-Ostrinia nubilalis i pamukova sovica-Helicoverpa armigera) i prisustva gliva iz roda Fusarium, Aspergillus, Penicillium i Cladosporium.
 
velika slika velika slika
Rezultati vizuelnih pregleda zdravstvenog stanja merkantilnog kukuruza pred berbu su sledeći:
· prisustvo oštećenja od insekata (kukuruzni plamenac-Ostrinia nubilalis i pamukova sovica-Helicoverpa armigera) registrovano je na 7-18% klipova,
· prisustvo simptoma gljiva iz roda Fusarium registrovano je na 0-5% klipova,
· prisustvo simptoma gljiva iz roda Aspergillus registrovano je na 0-4% klipova,
· prisustvo simptoma gljiva iz roda Penicillium registrovano je na 0-3% klipova,
· prisustvo simptoma gljiva iz roda Cladosporium registrovano je na 0-6% klipova,
· prisustvo simptoma kombinovanih oštećenja registrovano je na 0-3% klipova.
Analizom uzoraka u laboratoriji PIS-a nije utvrđeno prisustvo mikotoksina iznad zakonski utvrđenih granica. 21.7.2020
Na području delovanja RC Kraljevo usevi kukuruza se nalaze u fazi od početak pojave metlice: metlica se uočava na vrhu stabla do faze početak odbacivanja polena, (BBCH 51-63).
Na pojedinim parcelama useva kukuruza vizuelnim pregledom registrovano je prisustvo larvi kukuruznog plamenca (Ostrinia nubilalis) na svega nekoliko procenta biljaka (do 4%).
Larva O.nubilalis
Ova štetočina napada više biljnih vrsta, ali su joj glavne biljke hraniteljke kukuruz i paprika. U toku vegetacije brojnost ove štetočine se utvrđuje vizuelnim pregledima biljaka radi utvrđivanja prisustva jajnih legala na njima, praćenjem broja leptira uz pomoć svetlosnih lampi i feromonskih klopki.
U našim uslovima, kukuruzni plamenac razvija 2-3 generacije godišnje, u zavisnosti od regiona.
Ova štetočina prezimljava u stadijumu larve u kukuruzovini ili drugim biljnim ostacima. Leptiri su aktivni u večernjim satima i noću.
Nakon parenja ženke polažu jaja na naličje lista, pretežno uz glavni nerv liske. Nakon piljenja larve se kreću ka rukavcu listova, oštećujući lišće i praveći sitne otvore nepravilnog oblika. Oko rukavca listova ili u zoni klipova larve se ubušuju u stabljike. Nakon ubušivanja larve se hrane sržju stabljike, buše u njoj kanale, pune je izmetom i izgrizotinama, oštećujući tako sprovodne snopiće.
Na mestu napada stabljike se lako lome. Napadnute biljke bivaju podložne napadu raznih gljivičnih oboljenja.
Za efikasno smanjenje brojnosti ove štetočine primenjuje se kombinacija agrotehničkih, mehaničkih, bioloških i hemijskih mera.
Uništavanje kukuruzovine odmah nakon berbe i duboko zimsko oranje utiču na smanjenje populacije ove štetočine.
Što se hemijskih mera zaštite tiče one se sprovode ukoliko se registruje prisustvo jajnih legala na 10% biljaka kod merkantilnog kukuruza odnosno na 5% biljaka kod kukuruza šećerca i semenskog kukuruza. Najbolji rezultati postižu se sa insekticidima koji imaju delovanje i na jaja i na larve i to na početku piljenja larvi (Coragen 20 SC, Ampligo 150 ZC). Larve su odmah nakon piljenja veoma mobilne i vrlo brzo se zavlače u lisni rukavac pa samim tim postaju i nedostupne insekticidima.
U našoj zemlji uočena je značajna aktivnost parazitnih osica iz roda Trichogramma, naročito kod druge generacije kukuruznog plamenca. Postoje i komercijalni preparati sa ovim korisnim osicama koje se mogu koristiti u borbi protiv kukuruznog plamenca. S obzirom na značajnu aktivnost parazitnih osica u našim proizvodnim uslovima, treba izbegavati primenu neselektivnih insekticida kakao bi se sačuvala populacija korisnih organizama.
RC Kraljevo nastavlja sa praćenjem kukuruznog plamenca. Uskoro se očekuje početak aktivnosti druge generacije ove štetočine. 29.6.2020
Na području delovanja RC Kraljevo usevi kukuruza se nalaze u fazi od razvijeno 9 i više listova do faze pojavljuje se drugo kolence, (BBCH 19-32).
Vizuelnim pregledom useva kukuruza, lokalitet Samaila, registrovano je prisustvo krilatih i beskrilnih formi lisnih vaši (Aphididae) na preko 10% biljaka.
 
velika slika velika slika
Vremenski uslovi koji su vladali u proteklom periodu bili su povoljni za razvoj i razmnožavanje ovih štetočina. Lisne vaši imaju veliki broj generacija godišnje.
Direktne štete nanose svojom ishranom (isisavanjem sokova), što može dovesti do različitih deformacija biljnog tkiva, zaostajanja u porastu, kao i smanjenja prinosa.
Indirektne štete se ogledaju u tome što određeni broj lisnih vaši predstavlja vektore mnogobrojnih biljnih virusa od kojih je najznačajniji virus mozaične kržljavosti kukuruza (Maize dwarf mosaic virus-MDMV).
|
|
|
|
|