11.8.2023
Na području delovanja RC Knjaževac u usevima kukuruza registrovano je prisustvo invazivnih vrsta stenica:
- odrasle jedinke i larve zelene povrtne stenice (Nezara viridula) na do 6 % biljaka i
- odrasle jedinke i larve braon mramoraste stenice (Halyomorpha halys) na do 3 % biljaka.
Braon mramorasta stenica (Halyomorpha halys) je izraziti polifag i napada veliki broj gajenih kultura. Dobar je letač i veoma brzo prelazi sa jednog useva na drugi. Larve i imaga prave štete sisanjem biljnih sokova iz svih nadzemnih delova biljaka. Napadnuti plodovi često imaju deformisan oblik, postaju gorki i često imaju i neprijatan ukus pa samim tim gube i tržišnu vrednost. Prezimljava u stadijumu imaga. U proleće se dopunski hrani i nakon parenja polaže jaja (od juna do kraja avgusta). Jaja su u početku beličasta, položena u grupice na naličju lista. Ispiljene larve od drugog larvenog stupnja se kreću u potrazi za hranom. Mesta uboda kasnije postaju nekrotična.
U kukuruzu, kao posledica napada braon mramoraste stenice, može doći do pojave neobrazovanja semena. Zbog grupnog seljenja sa jedne na drugu parcelu štete su izraženije po ivicama polja nego u unutrašnjosti parcele.
Zelena povrtna stenica (Nezara viridula) je polifagna štetočina i poslednjih godina se registruje osim kukuruza i u usevima paprike, paradajza, soje, voćnim i vinogradarskim zasadima. Štete pričinjavaju larve i odrasle jedinke koje buše biljno tkivo i sisaju sokove. Hrani se svim delovima biljaka ali primarno plodovima. Po piljenju larvi iz jaja prvi larveni stupanj ostaje na leglu, a posle presvlačenja se kreću.
RC Knjaževac nastavlja sa praćenjem ivanzivnih stenica u biljnim proizvodnjama i na vreme će obaveštavati proizvođačima o potrebi sprovođenja mera zaštite useva/zasada. 31.7.2023
Na području delovanja RC Knjaževac usevi kukuruza se nalaze u fazi od početka pojave metlice do cvetanja (BBCH 51 - 61).
Vizuelnim pregledima useva kukuruza registrovano je prisustvo larvi prve generacije kukuruznog plamenca (Ostrinia nubilalis) na do 6 % biljaka.
Oštećenja nastala ishranom larvi su uočena na listovima, stabljici i metlici kukuruza.
Kukuruzni plamenac je jedna od najznačajnijih štetočina kukuruza kod nas, ali i u svetu. Štete pravi gusenica koja se hrani parenhimom lista i metlicom a kasnije u drugoj generaciji prelazi na zrno i klip. Napadnute biljke zaostaju u porastu i lako se lome. Oštećeno tkivo ili zrno predstavljaju pogodna mesta za prodiranje patogena, kao što su gljive prouzrokovači truleži.
Obrazuje dve generacije godišnje, a u uslovima tople i vlažne jeseni i parcijalnu treću generaciju. Prezimljava u stadijumu larve (odrase gusenice) u stabljici kukuruza.
Suzbijanje kukuruznog plamenca se preporučuju ukoliko je 10% biljaka sa položenim jajima kod merkantilnog kukuruza i 5% biljaka kod semenskog i kukuruza šećerca, na početku piljnja larvi. U tu svrhu su registrovane sledeće aktivne materije: hlorantraniliprol, hlorantraniliprol+lambda-cihalotrin, indoksakarb i dr. 29.6.2023
Na području delovanja RC Knjaževac, usevi kukuruza se nalaze u u različitim fazama razvoja lista i rasta stabla.
Vizuelnim pregledom useva merkantilnog kukuruza, na različitim lokalitetima, registruje se prisustvo cikade Reptalus panzeri. Ova cikada je vektora Stolbur fitoplazme koja izaziva bolest crvenilo kukuruza.
Simptomi bolesti su pojava crvenila na listu, centralnom nervu i stablu kukuruza, deformacije na klipu i poremećaji u njegovom sazrevanju. U kasnijim fazama razvoja bolesti dolazi do potpunog sušenja biljaka.
Cikada prezimljava u stadijumu larve na korenu pšenice. Ima jednu generaciju godišnje. Odrasle jedinke se pojavljuju u junu i sa pšenice prelaze na kukuruz gde se hrane floemskim sokovima. Ženke ove cikade polažu jaja na koren kukuruza, na kome se hrane ispiljene larve. Setvom pšenice nakon kukuruza larve svoj razvoj nastavljaju na korenu pšenice.
U kontroli cikade R.panzeri najznačajnija mera borbe je izbegavanje setve pšenice nakon kukuruza, čime se prekida razvoj cikade i smanjuje brojnost ove štetočine. 15.6.2023
Na teritoriji delovanja RC Knjaževac usevi kukuruza u zavisnosti od vremena setve, lokaliteta i sortimenta se nalaze u fazi 4-8 listova razvijeno (BBCH14-18).
Vizuelnim pregledom useva kukuruza na do 2 % biljaka uočena su položena jajna legla kukuruznog plamenca (Ostrinia nubilalis). U toku je polaganje jaja prve generacije ove štetočine.
Prag štetnosti za ovu štetočinu, u usevima merkantilnog kukuruza je 10% biljaka sa položenim jajnim leglima. Broj biljaka sa položenim jajnim leglima je ispod praga štetnosti i hemijske mere se ne preporučuju.
Takođe, vizuelnim pregledom useva kukuruza registrovano je i prisustvo lisnih vaši (Aphididae) na do 4% biljaka.
RC Knjaževac nastavlja sa prećenjem zdravstvenog stanja useva kukuruza. 13.9.2022
Na teritoriji RC Knjaževac usevi merkantilnog kukuruza se nalaze u fazi sazrevanja.
Trenutno stanje useva na parceli zavisi od količine padavina po lokalitetu, od datuma setve, izbora hibrida po FAO grupama zrenja i primenjene agrotehnike.
Na teritoriji delovanja RC Knjaževac, nakon setve kukuruza, od aprila do kraja avgusta meseca bilo je veoma malo kišnog taloga. Ukupno je palo (u zavisnosti od lokaliteta i na osnovu merenja automatskih meteoroloških stanica) od 50 do 195 mm/m2 kiše.
Nepovoljni meteorološki uslovi u vidu ekstremno visokih temperatura vazduha i nedostatka padavina koji su vladali tokom perioda formiranja klipa, oplodnje i nalivanja zrna, doprineli su lošoj oplodnji biljaka, pa tako na pregledanim parcelama pored zdravih klipova se registruju i biljke sa malim klipovima, klipovima sa malim brojem zrna, kao i sterilne biljke bez formiranih klipova.
Vizuelnim pregledom biljaka na klipovima se registruje prisustvo oštećenja od gusenica pamukove sovice (Helicoverpa armigera) i kukuruznog plamenca (Ostrinia nubilalis) na 1 do 2 % klipova, kao i oštećenja od fitopatogenih gljiva.
Kombinovana oštećenja od insekata i gljiva iz rodova: Fusarium, Cladosporium, Penicillium i Aspergilus utvrđena su u sledećim procentima:
-
Insekt + Fusarium spp. od 3% do 5% klipova,
-
Insekt + Aspergillus spp.od 1% do 2% klipova,
-
Insekt + Cladosporium spp. na do 1 % klipova,
-
Insekt + Penicillium spp. na do 1 % klipova,
Padavine tokom septembra mogu doprineti daljem širenju patogena na klipovima. 28.6.2022
Na području delovanja RC Knjaževac, usevi kukuruza se nalaze u fazi rasta stabljike (BBCH 30-35).
Vizuelnim pregledom useva merkantilnog kukuruza registrovano je prisustvo cikade Reptalus panzeri vektora Stolbur fitoplazme koja izaziva bolest crvenilo kukuruza.
Simptomi bolesti su pojava crvenila na listu i stablu kukuruza, deformacije na klipu i poremećaji u njegovom sazrevanju. U kasnijim fazama razvoja bolesti dolazi do potpunog sušenja biljaka.
Cikada prezimljava u stadijumu larve na korenu pšenice. Ima jednu generaciju godišnje. Odrasle jedinke se pojavljuju u junu i sa pšenice prelaze na kukuruz gde se hrane floemskim sokovima. Ženke ove cikade polažu jaja na koren kukuruza, na kome se hrane ispiljene larve. Setvom pšenice nakon kukuruza larve svoj razvoj nastavljaju na korenu pšenice.
U kontroli cikade R.panzeri najznačajnija mera borbe je izbegavanje setve pšenice nakon kukuruza, čime se prekida razvoj cikade i smanjuje brojnost ove štetočine. 17.6.2022
Na području delovanja RC Knjaževac, usevi kukuruza, u zavisnosti od roka setve se nalaze u fenofazi od 8 do 10 listova (BBCH 18-20).
Vizuelnim pregledom biljaka registrovano je, na naličju listova, prisustvo jajnih legala kukuruznog plamenca (Ostrinia nubilalis) u niskom intenzitetu, ispod 1 % biljaka. U toku je polaganje jaja prve generacije.
Brojnost jajnih legala je ispod praga štetnosti, koji za merkantilni kukuruz iznosi 10% biljaka sa jajnim leglima, a za semenski i kukuruz šećerac iznosi 5% biljaka sa jajnim leglima. Insekticidni tretman se za sada ne preporučuje.
Pregledom je utvrđeno i prisustvo lisnih vaši (Aphididae) na do 2% biljaka.
Lisne vaši sisanjem sokova nanose direktne štete u vidu raznih deformacija biljaka, zaostajanja u porastu i smanjenju prinosa. Indirektno, mogu biti prenosioci biljnih virusa. Virus mozaične kržljavosti kukuruza (Maize dwarf mosaic virus, MDMV) nanosi ekonomske štete u vidu smanjenja prinosa, lošijeg kvaliteta zrna i lošijeg kvaliteta lista kod silažnog kukuruza.
Mere za kontrolu ovog virusa su: uništavanje divljeg sirka, optimalni rokovi setve, setva tolerantnih hibrida i suzbijanje biljnih vaši.
Jajna legla zelene povrtne stenice (Nezara viridula) su utvrđena na do 1% biljaka.
Zelena stenica je invazivna štetočina i hrani se velikim brojem biljnih vrsta. Ženka polaze jaja u grupama. Ispiljene larve prolaze kroz 5 razvojnih stupnjeva. Štete pričinjavaju i larve i imaga, sisanjem biljnih sokova, što dovodi do slabijeg porasta, deformisanja i ometanja nalivanja semena, kao i iznurivanja biljke domaćina. Zelena povrtna stenica izlučuje i pljuvačku, koja sadrži toksične materije, pa tako nastaju nekroze koja su ulazna mesta za prodor različitih patogena.
RC Knjaževac će nastaviti sa praćenjem zdravstvenog stanja kukuruza. |
|
|
|
|