Pepeljasti grožđani moljac – Lobesia botrana
ŠTETNI ORGANIZAM: Lobesia botrana Denis et Schuffermuller
SINONIMI: Polycrosis botrana Schuffermuller, Tortrix botrana Denis et Schuffermuller, Tinea permixtana Hubner, Grapholita botrana Heinemann, Penthinia vitivorana Packard, Cochylis reliwuana Treitschke, Coccyx botrana Prunner, Eudemis botrana Freyer
NARODNI NAZIV: Pepeljasti grožđani moljac
TAKSONOMSKI STATUS:
Klasa: Insecta
Red: Lepidoptera
Familija: Tortricidae
Rod: Lobesia
Vrsta: Lobesia botrana
KARANTINSKI STATUS: nema
DOMAĆINI: uz vinovu lozu, koja je glavni domaćin, može se hraniti još i na nekim divljim vrstama.
GEOGRAFSKA RASPROSTRANJENOST: rasprostranjena je u svim vinogradarskim područjima Južne, Zapadne i Srednje Evrope. Može se naći i u Aziji i Severnoj Africi.
SIMPTOMI
Grožđani moljci jače napadaju vinograde u kojima je provetrenost slaba zbog gustine zasada, prevelike bujnosti, smera redova i slično Iz tog razloga i sve agrotehničke mere koje pogoduju strujanju vazduha u zasadu smanjuju napad moljca.
Gusenice prve generacije se lako zapažaju na cvetovima. Ispiljene larve ubušuju se u pupoljke, cvetove, tek zametnute plodove uz stvaranje paučine. U toku razvoja jedna gusenica može da ošteti i do 30 zametaka. Pojedini delovi grozdova se često osuše.
Larve druge generacije se hrane na zelenim bobicama. Do kraja razvoja larva uništi do 9 bobica. Gusenice treće generacije se ubušuju u zrele bobice, koje se vremenom potamne i u suvo vreme opadnu. U vlažno vreme se razvije Botrytis na grozdovima. Do kraja razvoja jedna larva uništi do 4 zrele bobice.
MORFOLOGIJA
Imago: raspon krila je 10-12 mm, a dugačak je 6-7 mm. Prednja krila su marmorirana sa žućkastim, sivo-zelenim i olovno-sivim nijansama.
Larva: 8-10 mm dugačka, sivkasto-zelene boje sa žutom glavom, kreće se zmijasto.
Jaja: ovalna, veličine 0,9 x 0,6 mm, žute boje i prozirna.
Lutka: dužine 5mm, smeđe boje, nalazi se beličastom kokonu.
CIKLUS RAZVIĆA
Ima 3 generacija godišnje. Prezimljavaju pod korom čokota u fazi lutke. Prvi leptiri se javljaju već krajem aprila ili početkom maja, a najjači let je obično sredinom maja. Ženke nakon parenja polažu jaja pojedinačno na cvetove ili listove. Gusenice izlaze iz jaja nakon 7-14 dana. Od sredine juna, nakon 3-4 nedelje ishrane, larve se ulutkavaju. Leptiri druge generacije se javljaju od kraja juna do sredine avgusta, a najjači let je u drugoj dekadi jula. Ženke ove generacije polažu jaja na bobice, koje su veličine graška ili veće.
Leptiri treće generacije se javljaju u avgustu i odlažu jaja na poluzrale i zrele bobice.
Leptiri sivog grožđanog moljca obično lete od zalaska sunca do mraka, kad su temperature od 14-28ËšC. Optimum temperature za let je 25ËšC.